1 Opis idei architektonicznych i rozwiązań projektowych:
- Główną ideą projektu, w około której kształtowane są poszczególne rozwiązania jest model budowy, nawiązujący do sposobu budowy promowanego przez Waltera Segala oraz metody SAR autorstwa Johna Habrakena polegający na strukturalnym podziale budynku na części:
RAMĘ: podstawowa konstrukcja nośna ze ścianami oddzielania pożarowego, zadaszeniem, i przyłączami
WYPEŁNIENIE: elewacyjne ściany osłonowe dostosowane do lokalnych uwarunkowań ze stolarką okienną i drzwiową oraz wykończenie wnętrz z budową ścian działowych.
- Podział strukturalny budynku odzwierciedlony być może także w podziale na inwestorów:
operatora (RAMA), inwestora instytucjonalnego, który zapewnia opartą na prefabrykacji konstrukcję, zapewniającą rozwiązania normatywne, ergonomiczne i bezpieczne pod względem pożarowym. Operator wyznacza granice jakości zabudowy.
mieszkańca (WYPEŁNIENIE), wnoszącego do inwestycji swą pracę, obniżający w ten sposób jednostkowe koszty inwestycji dla Operatora.
- Wkład mieszkańca do inwestycji może być mu zwracany poprzez obniżenie wysokości czynszu lub poprzez zaliczenie tego wkładu na poczet wykupu mieszkania.
Dzięki elastyczności konstrukcji mieszkaniec może dostosować budynek do swych potrzeb zarówno pod względem funkcji jak i (w pewnym zakresie) estetyki.
.
- Podział strukturalny odzwierciedla także stopnie partycypacji mieszkańców:
RAMA jest projektem przygotowanym przez projektantów i dostosowanym zunifikowanym i powtarzalnym
zagospodarowanie terenu osiedla projektowane może być na zasadzie warsztatów partycypacyjnych z pierwszeństwem jednak dla decyzji eksperckich architektów i inżynierów,
WYPEŁNIENIE natomiast na zasadzie projektowania dla indywidualnego inwestora z pierwszeństwem dla decyzji poszczególnych mieszkańców.
.
Zaproponowane rozwiązania posiadają następujące cechy:
- elastyczność i różnorodność:
– zaproponowana prefabrykowana konstrukcja, rozpiętości i szerokość budynków zakładają istnienie elementów nośnych jedynie w obrębie ścian zewnętrznych, dodatkowo projekt instalacji zakłada prowadzanie pionów instalacyjnych jedynie przy ścianach zewnętrznych. Dzięki tym rozwiązaniom możliwe jest dowolne kształtowanie wnętrz,
– zaproponowana zasada RAMY i WYPEŁNIENIA umożliwia dowolne kształtowanie elewacji i dostosowanie jej do zmian funkcjonalnych (także późniejszych, w trakcie użytkowania budynku przez rodzinę) oraz lokalnych uwarunkowań.
– wyżej wymienione elementy umożliwiają wykonanie osiedla domów charakteryzującego się pewnym porządkiem wynikającym z skali, kształtu bryły, formy dachu, a równocześnie różnorodnego w swej formie,
- elastyczność lokalizacji:
– budynki kształtowane są na zasadzie dokładania kolejnych elementów, dzięki czemu możliwe jest dostosowanie budynku do uwarunkowań poprzez wzajemne przesuwanie i obracanie elementów,
– dzięki zasygnalizowaniu wejścia do budynku poprzez podcienia ciągnące się z narożnika budynku, budynki można obracać względem frontu działki, tak, by zawsze, część dzienna znajdowała się od strony S lub E/W a część techniczna od strony N lub E/W
– dzięki małej szerokości budynków i punktowym fundamentom możliwe jest dopasowanie projektu do trudnych lokalizacji na działkach wąskich, w spadku, czy działkach o wysokim stanie wód gruntowych,
– zastosowany w projekcie dach skośny o kącie 40o zgodny jest z zalecaniami znacznej większości panów miejscowych w Polsce,
– przyjęcie w projekcie kotłowni z piecem na pellet/ekogroszek umożliwia lokalizację obiektu na terenach nie przyłączonych do sieci ciepłowniczej ani gazowej.
- prostota:
– fundowanie punktowe – takie rozwiązanie zmniejsza pracochłonność inwestycji poprzez niezmniejszenie skali prac ziemnych, umożliwia także wykonanie większej ilości prac przez mieszkańców (podłoga na belkach) i zmniejsza koszty posadowienia na działkach w spadku,
– powtarzalność elementów konstrukcyjnych – element składowe prefabrykowanego szkieletu żelbetowego powtarzają się w każdym rodzaju budynku. Takie rozwiązanie zmniejsza koszty prefabrykacji, nakłady pracy oraz ułatwia logistykę budowy,
– elewacyjne ściany osłonowe mogą być wykonane w dowolnej technologii dostosowanej do lokalnych uwarunkowań czy umiejętności mieszkańców (łącznie z lokalnymi, tradycyjnymi technologiami), ściany działowe projektuje się w lekkiej technologii szkieletu drewnianego,
– w przypadku rezygnacji z idei partycypacji mieszkańców w budowie możliwe jest zastosowanie prefabrykowanych ścian osłonowych zarówno żelbetowych jak i wykonanych na bazie lekkiego szkieletu drewnianego,
– przestrzeń instalacyjna – dzięki zastosowaniu szkieletu drewnianego i drewnianych stropów oraz przestrzeni pod podłogą parteru montaż instalacji jest ułatwiony, co upraszcza i zmniejsza pracochłonność inwestycji,
– całość konstrukcji, dzięki niewielkim rozpiętościom jest bardzo prosta, oparta jedynie na słupach belkach i krokwiach.
.
2. Opis przyjętych rozwiązań technicznych i technologicznych:
Konstrukcja RAMY:
- szkielet żelbetowy, prefabrykowany parterowy (dom na terenach wiejskich i przybudówki) i piętrowy (pozostałe domy) wykonany z:
– stóp fundamentowych (3 rodzaje)
– słupów (5 rodzajów o 1/2 długościach)
– belek (1 rodzaj o 5 długościach) – rozpiętość do 4,8/6m
– belek krokwiowych (1 rodzaj)
- więźba dachowa, drewniana płatwiowa, dwuspadowa o kącie nachylenia 40o – rozpiętość do 4,80m
- dach płaski oparty na belkach drewnianych o kącie nachylenia 3,5o – rozpiętość do 3m
.
W związku z przyjętą konstrukcją i technologią rozwiązania posiadają następujące cechy:
- mniejsze nakłady pracy:
– wykorzystanie szkieletu prefabrykowane zmniejsza nakłady pracy i przyspiesza realizację robót,
– zaproponowana konstrukcja umożliwia realizację różnorodnej zabudowy przy wykorzystaniu niewielkiej ilości powtarzających się elementów, co obniża koszty prefabrykacji
– niewielkie rozpiętości dachu umożliwiają zastosowanie najprostszych konstrukcji więźby dachowej co zmniejsza materiałochłonność, koszty i nakłady pracy
– budynek piętrowy ogranicza nakłady na budowę dachu i fundamentów,
– wykorzystanie fundamentów punktowych zmniejsza materiałochłonność, nakłady pracy i przyspiesza realizację robót z powodu zmniejszenia zakresu prac ziemnych, zmniejszenia powierzchni izolowanych termicznie i p.wodnie ścian fundamentowych oraz ułatwienia montażu przyłączy. Fundamenty punktowe obniżają koszty realizacji inwestycji z powodu zmniejszenia nakładu pracy oraz dzięki możliwości wykorzystania trudnych, tańszych działek w spadku lub z wysokim poziomem wód gruntowych,
– kominy spalinowe i wentylacyjne są montowane do konstrukcji żelbetowej co umożliwia rezygnację z z budowy dodatkowych fundamentów,
– elementy nośne występują tylko po obwodzie szkieletu co ułatwia elastyczną aranżację oraz późniejsze przebudowy.
.
konstrukcja WYPEŁNIENIA:
- elewacyjne ściany osłonowe, mogą być wykonane w dowolnej technologii, także ciężkiej, murowanej. Możliwe jest także zastosowanie prefabrykowanych ścian osłonowych zarówno żelbetowych jak i wykonanych na bazie lekkiego szkieletu drewnianego. W ramach prezentowanego projektu zastosowano 3 różne technologie:
– lekkiej, drewnianej ściany osłonowej (DOM JEDNORODZINNY),
– ściany z bloczków glinianych z kostkami słomy jako izolacją (DOM JEDNORODZINNY NA TERENACH WIEJSKICH)
– ściany murowanej z bloczków ceramicznych lub silikatowych/ściany prefabrykowanej żelbetowej z warstwą EPS lub wełny mineralnej jako izolacją (DOMY SZEREGOWE I BLIŹNIACZE)
- ściany działowe, planuje się w lekkiej technologi szkieletowej
- stropy i podłoga parteru, drewniana, belkowa – rozpiętość do 4,80m
- schody, drewniane, policzkowe
.
W związku z przyjętą konstrukcją i technologią rozwiązania posiadają następujące cechy:
– dowolność wybory technologi WYPEŁNIENIA umożliwia dostosowanie budynku do lokalnych uwarunkowań i zmiany cen rynkowych materiałów (np. drewna), co obniża koszty realizacji
– zastosowanie niewielkich elementów konstrukcyjnych, dzięki niewielkim rozpiętościom 4,8m i rozstawie konstrukcyjnym 60/80cm umożliwia rezygnację z używania dźwigów do budowy konstrukcji WYPEŁNIENIA, co obniża koszty realizacji,
– zastosowanie lekkich szkieletowych konstrukcji do budowy ścian działowych ułatwia późniejsze przebudowy i zmiany aranżacji,
– dzięki zastosowaniu szkieletu drewnianego i drewnianych stropów oraz przestrzeni pod podłogą parteru montaż instalacji jest ułatwiony, co upraszcza i zmniejsza pracochłonność inwestycji
-obniżenia nakładów energetycznych na budowę obiektu:
– prefabrykowana konstrukcja
– fundamenty punkowe
– niewielkie rozpiętości
– możliwość zastosowania niskoenergochłonnych technologii w konstrukcji RAMY jak technologii straw-bale
- obniżenie nakładów energetycznych na utrzymanie obiekt:
-wysoki standard warstwy izolacji termicznej spełniającej warunki zwarte w przepisach: ściany 17cm EPS/wełny mineralnej, 15cm pianki PIR; dach: 25cm wełny mineralnej,
– brak mostków termicznych: ciągła warstwa izolacji termicznej, słupy zaizolowane do poziomu stóp fundamentowych
– rozkład pomieszczeń ułatwiający pozyskanie pasywnych źródeł energii słonecznej
– piętrowy układ i niewielkie wysokości netto kondygnacji ułatwiają ogrzanie domu
– krótkie odcinki instalacji c.o. i c.w.u.