WYRÓŻNIENIE W KONKURSIE ARCHITEKTONICZNO-URBANISTYCZNYM SARP, 2016 r.
Zespół autorski:
Ewelina Siestrzewitowska
GŁÓWNE ZAŁOŻENIA KONCEPCJI
Podstawowym celem projektu jest stworzenie zespołu przestrzeni, które pozwalałyby nawygodne, funkcjonalne i atrakcyjne skomunikowanie dzielnicy uzdrowiskowej z pozostałą częścią miast
Projekt przedstawia propozycję realizacji tych celów poprzez wytworzenie i odpowiednie zagospodarowanie dwóch głównych traktów funkcjonalno-przestrzennych na opracowywanym obszarze:
Do przejścia podziemnego z obu stron torów kolejowych wprowadzają place rekreacyjne zagospodarowane w obniżeniu – w poziomie przejścia podziemnego. Place te są jednocześnie węzłami łączącymi przejście podziemne z nowymi bulwarami.
Przejście podziemne jest jednocześnie osią integrującą rozmieszczone wzdłuż niej hole dworcowe, poczekalnie, hole kasowe i platformy odjazdowe PKP, PKS, Lekkiej Kolei Nadmorskiej oraz parking podziemny, tworząc zintegrowany węzeł przesiadkowy.
.
BULWARY I NOWA ZABUDOWA OBSZARU CENTRALNEGO
Bulwary pieszo-rowerowe zaprojektowane dookoła węzła dworcowego zostały stworzone wzdłuż obecnej ulicy Kolejowej i Zdrojowej oraz fragmentu ulicy Reymonta i nowej kładki nad torami.
Przestrzeń ta została stworzona poprzez zamknięcie ulicy Kolejowej dla ruchu kołowego oraz wykorzystanie nieużytkowanych terenów pomiędzy torami kolejowymi a ulicą Zdrojową.
W celu wykorzystania terenów przy dworcu PKP oraz wykształcenia dobrze funkcjonujących i atrakcyjnych przestrzeni publicznych, zaproponowano zabudowę całego pasa terenu po obu stronach torów kolejowych od ulicy Reymonta do nowej kładki pieszo-rowerowej i umieszczenie w nich funkcji aktywujących przyległe nowe przestrzenie publiczne.
Jest to propozycja przyszłościowa i nie musi być w całości realizowana jednocześnie – możliwe jest zrealizowanie tylko węzła dworcowego. Kwestia etapowania jest omówiona w dalszej części opracowania.
Zaproponowano stworzenie zespołu budynków o spójnej architekturze oraz gabarytach zbliżonych do otaczającej zabudowy. Od strony dworca zaproponowano budynki głównie 2-piętrowe, nieprzewyższające istniejącego dworca PKP, o dachach częściowo skośnych, natomiast od strony ulicy Zdrojowej – budynki 2 i 3-kondygnacyjne, o dachach płaskich.
Proponowane rozmieszczenie funkcji w projektowanej zabudowie wiąże się z próbą wytworzenia bulwaru o charakterze komercyjno-usługowym wzdłuż ulicy Zdrojowej – współczesnej „ulicy handlowej” oraz bulwaru o charakterze usług publicznych (komunikacji i kultury) wzdłuż parku dworcowego (na terenie obecnej ulicy Kolejowej), kończącym się na osi wejścia do istniejącego budynku Regionalnego Centrum Kultury.
.
W związku z tym zaproponowano rozmieszczenie funkcji
Dodatkowo, od strony centrum miasta pozostawiono istniejącą funkcję przychodni zdrowotnej oraz zaproponowano przeznaczenie jednego z budynków na dodatkowe funkcje związane z koleją (magazyny/biura – w miarę potrzeb).
Bulwary wraz z kładką tworzą jedną spójną przestrzeń publiczną, którą to spójność uzyskuje się poprzez jednolitość posadzki i małej architektury. Mała architektura – ławki, donice z roślinnością, pergole wypoczynkowe oraz gastronomia w parterach i szerokość bulwarów (łącznie ze ścieżkami rowerowymi szer. 13m) mają powodować odbiór i funkcjonowanie bulwarów jako atrakcyjnych przestrzeni publicznych, nie tylko jako „przejścia”.
W ramach bulwarów przewidziano również toalety publiczne oraz punkty obsługi rowerów – stacje naprawcze, stojaki rowerowe oraz wypożyczalnię rowerów.
.
PRZEJŚCIE PODZIEMNE I ZINTEGROWANY DWORZEC PRZESIADKOWY
Decyzja o lokalizacji przejścia podziemnego wynika z analizy uwarunkowań przestrzenno-funkcjonalnych oraz próby znalezienia lokalizacji, która integrowałaby możliwie najwięcej funkcji węzła przesiadkowego oraz zapewniała wygodne połączenie centrum miasta z plażą.
Proponowana lokalizacja umożliwia najkrótsze połączenie centrum miasta od ulicy Dworcowej – planowanej jako przyszła reprezentacyjna przestrzeń publiczna (planowany woonerf) z częścią uzdrowiskową i wygodnym dojściem na plażę ulicą Konopnickiej.
Wejścia do przejścia podziemnego po każdej stronie odbywają się poprzez obniżone rekreacyjne place, na których umieszczono funkcje handlowe i gastronomiczne z zewnętrznymi ogródkami kawiarnianymi oraz elementy krajobrazowe (amfiteatralnie ukształtowana skarpa, kompozycje zieleni, fontanna), w celu zaktywowania placów i zachęcenia użytkowników do korzystania z przejścia podziemnego.
Wybrana lokalizacja przejścia podziemnego w bezpośrednim sąsiedztwie istniejącego budynku dworca PKP umożliwia połączenie go z peronami PKP i budynkiem dworca bez ingerencji w jego zabytkową część.
.
Wzdłuż przejścia podziemnego zlokalizowano również nowy budynek dworca PKS wraz z podziemną platformą odjazdów/przyjazdów oraz budynek Lekkiej Kolei Nadmorskiej z nowym peronem.
Budynek Lekkiej Kolei Nadmorskiej zaprojektowano na końcu osi – przy wyjściu z przejścia podziemnego na stronę dzielnicy uzdrowiskowej. Tym samym plac wprowadzający do przejścia podziemnego od tej strony jest jednocześnie placem dworcowym LKN. Tuż za budynkiem proponuje się lokalizację peronu LKN. W budynku dworca LKN na poziomie peronu przewiduje się lokalizację funkcji związanych z dworcem – kas, toalet, poczekalni, w razie potrzeby również informacji turystycznej czy przechowalni bagażu, natomiast w poziomie placu i przejścia podziemnego proponuje się lokalizację funkcji gastronomicznej.
.
Z obniżonego placu przy budynku LKN jest również możliwe dojście do parkingów podziemnych zlokalizowanych pod budynkami biurowo-handlowymi i hotelowymi, mogących obsługiwać również węzeł transportowy. Jednak ewentualne wykonanie tego przejścia nie jest konieczne i zależy od strategii Miasta Kołobrzegu w zakresie lokalizacji parkingów w sąsiedztwie węzła transportowego.
Przejście podziemne posiada z każdej strony połączenia z obecnym poziomem terenu oraz funkcjami transportowymi dostosowane dla osób niepełnosprawnych.
.
NOWY DWORZEC PKS
Nowy budynek dworca PKS zlokalizowano w sąsiedztwie istniejącego dworca PKP w taki sposób, aby wejście do nowego projektowanego przejścia podziemnego znajdowało się dokładnie pomiędzy tymi budynkami. Nad wejściem do przejścia podziemnego zaprojektowano pawilon poczekalni z funkcją kawiarni, łączący w poziomie parteru budynki obu dworców.
Z pawilonu poczekalni zaprojektowano przejście i windy na poziom przejścia podziemnego prowadzącego na perony PKP i LKN oraz na poziom peronów PKS.
Perony PKS zlokalizowano bezpośrednio pod budynkiem dworca PKS oraz sąsiedniego projektowanego budynku, dla którego proponuje się funkcję kulturalno-usługową. Bezpośrednio za peronami PKS zaprojektowano podziemny parking autobusowy.
Dojazd autobusów i busów na platformę peronów PKS odbywa się w miejscu obecnego zjazdu z ulicy Kniewskiej w Aleję Kolejową. Tym samym, dojazd do dworca i dworzec PKS znajduje się w tym miejscu, gdzie obecnie istniejący, tylko obniżony do poziomu -1 i uporządkowany. Obniżenie platformy peronów do poziomu -1 pozwala na odzyskanie przestrzeni publicznej i parku w poziomie terenu oraz odpowiada panującym obecnie standardom, wprowadzanym już również w Polsce (np.dworzec autobusowy w Katowicach lub Krakowie). Bezpośrednie połączenie platformy dworca z miejscem wejścia do przejścia podziemnego oraz placem przed tym wejściem pozwala na częściowe otwarcie platformy w celu zapewnienia wymaganej wymiany powietrza na platformie dworca.
Nowy budynek dworca PKS zorganizowany jest analogicznie do istniejącego budynku dworca PKP, w celu uzyskania czytelnego układu funkcjonalnego dla mieszkańców oraz turystów.
Zawiera hol kasowy, toalety, informację turystyczną, przechowalnię bagażu a także część handlową od strony bulwaru. Na 1.piętrze przewidziano część biurową.
.
KŁADKA PIESZO-ROWEROWA
Bulwary po obu stronach torów kolejowych od strony wschodniej zaprojektowano jako łagodnie podnoszące się do poziomu kładki nad torami. Analogicznie do podnoszenia się bulwarów przewidziano rozmieszczenie poziomów w budynkach przylegających do kładki. Przewiduje się zlokalizowanie funkcji gastronomicznych i usługowych w poziomach dostępnych z podnoszących się bulwarów.
Podnoszące się bulwary i tworząca się z ich połączenia kładka nad torami kolejowymi mają proponowaną szerokość 13m, co pozwala na umieszczenie w ich obrębie
Teren pod podnoszącymi się bulwarami wykorzystano w dużej części pod wjazd autobusów i busów do dworca PKS. W parterach budynków pod kładką proponuje się zlokalizować funkcję handlową lub wypożyczalnie rowerów i toalety publiczne.
Kładka została zlokalizowana w miejscu najbardziej reprezentacyjnego przejścia z tej części miasta w kierunku plaży.
Planowana kładka wraz z bulwarami stanowić ma z założenia jedno z 3 najważniejszych dojść z centrum miasta na plażę. Uznano, że powinno być to dojście reprezentacyjne, szerokie i eleganckie. W związku z tym proponuje się zamknąć dla ruchu samochodowego część ulicy Norwida. Ulica Norwida jest obecnie ulicą ślepo zakończoną i posiada tylko 1 zjazd na parking hotelowy. Ma więc śladowe znaczenie dla ruchu samochodowego, a ogromne znaczenie dla ruchu pieszego – nawet obecnie, przy istniejącej dość niewygodnej kładce. Zamknięcie jej pozwala na stworzenie reprezentacyjnej przestrzeni łączącej plac dworcowy z plażą i dzielnicą uzdrowiskową.
Proponuje się dojazd do północnej części ulicy Norwida ulicą Rafińskiego (zmiana na 2-kierunkową) i stworzenie w drugiej części ciągu pieszo-jezdnego , lub całkowite zamknięcie ulicy Norwida dla ruchu kołowego.